The Derawan experience

Orang Belanda,

Mijn tijd in Indonesië zit er inmiddels weer op en in 3 maanden is er weer heel wat werk geleverd, geleerd en uiteraard ook genoten van het leven (onder water). Vandaar dat ik in ieder geval nog kort mijn belevingen op Derawan eiland met jullie wil delen.

Op Derawan eiland zijn we dan ook snel na de Deltasummit Jakarta aangekomen. Maar dat pas na een 3 daagse tussenstop in Makassar voor een volgende conferentie/masterclasses. Redelijk wat medium tot interessante praatjes over onderzoek dat op dit moment wordt uitgevoerd in Indonesië. Verder een heerlijk uitstapje naar de eilanden voor de kust om te snorkelen op de zeegrasvelden en koraalriffen. Hier hebben we meteen geleerd over soorten zeegrassen en schildpadden in het gebied. En in de 3 dagen conferentie vielen er ook veel bezoekjes te brengen aan de nabijgelegen shopping mall voor het shoppen van zonnebrand, kerst cadeautjes, om een lekker hapje te doen en om te schaatsen in December uiteraard! En net als overal in het land mochten wij daarbij met iedereen op de foto… Als rare blanke in dit land ben je overal onderhevig aan een flinke dosis positieve discriminatie -en ook proberen ze wel om de haverklap af te zetten natuurlijk ;)-.

Maar op 4 December was het dan zo ver en zijn we afgereisd naar palau Derawan. Dat heeft nog luttele moeite gekost met onze 115 kg overbagage aan onderzoeksunits en overstaptijden van een klein uurtje, waarbij we de bagage zelf moesten uit- en inchecken. Maar na twee vluchten en een taxirit van 2.5 uur stonden wij met al onze spullen klaar aan de haven van Tajung Batu voor de overtocht naar het eiland.

Palau Derawan verscheen al snel aan de horizon. Het is een dicht bevolkt eiland aan de zuidkant, maar met prachtige wevende palmbomen midden op het eiland. We kwamen aan op de steiger van ons eigen huisje voor 3 maanden, een prachtig huis uitgebouwd op palen vanaf het witte zandstrand. Het enige dat het plaatje een beetje verpest is de blikjes, plastic en luiers die aan de zuidkant door de vuilnisbak (lees: de zee) dwarrelen, maar daar valt niet veel aan te doen. -Ik heb tijdens mijn verblijf meerdere malen mogen terugdenken aan een prachtige sonnade van Frank in Renesse over drijvende dingen in de zee.- Wel een prachtig huis met 4 douches (waarvan 1 aan het einde van de steiger, heerlijk!) en het grootste deel van de dag stroom. De kamers met twee bedden per stuk zijn simpel, maar zeer comfortabel en meer dan je nodig hebt tijdens je verblijf. (Daarnaast nog eens heel erg betaalbaar en met eten, dus als je een goed adres zoekt voor een trip naar Derawan is Wisma Adhitya zeker aan te raden!) We hebben onze eigen kastjes/tafeltjes en een ventilator, die ik het grootste deel van December niet heb nodig gehad, vanwege de verkoelende wind uit het zuiden. We hadden in December overigens ook de strikt noodzakelijke kerstboom en kadotjes, voordat aan het eind van de maand het vuurwerk een uur los ging uiteraard!

Bij een eerste trip over het eiland (ze hebben hier een officiële vertaling van het minder officiële dalken: jalan jalan) is iedereen zeer vriendelijk, maar je blijft altijd wel een apartheid. Iedereen wil graag hallo zeggen tegen de blanke mensen en ook in het Engels weten waar je vandaan komt en vooral waar je heen gaat (nergens… jalan jalan). Het valt op dat er enorm veel kinderen zijn op straat en dat iedereen of een bootje of een winkeltje heeft. Qua andere bevolking hebben we op het eiland varanen, zeearenden en vooral heel veel katten en ook muizen in de avond (ja, die katten zijn luie beesten…). Geen honden bij ieder huis zoals in Curacao, maar wel ook een grote groep vliegende honden die iedere nacht actief is. En dan natuurlijk niet te vergeten de enorme horden schildpadden die de zeegrasbedden rond het eiland bevolken. Zodra we aankwamen hebben we er meteen een tweetal vanaf onze steiger kunnen zien en we hebben er ook eentje op het strand gevonden in de avond, die eieren wilde komen leggen! Helaas heeft ze veel gegraven en weinig eieren gelegd, dat gebeurd ook wel eens… Maar dit spektakel hebben we later in Januari mogen aanschouwen, nota bene in de tuin van de Derawan Dive resort.

De Derawan Dive resort ligt aan de oostkant van het eiland (op wel 5 minuten lopen!). Gelukkig hebben sommige eilandbewoners een scooter om zich te verplaatsen) en passeren we dagelijks als we aan het werk gaan op de zeegrasvlakte in het noorden. Het is een beetje vervallen, maar er zijn nog steeds een aantal goede luxueuze huisjes waar je in kan blijven en er is ook (meestal) een duikinstructeur aanwezig. Wij hebben echter meteen een Duitse jongedame (Nadine) en haar Indonesische vriend (Franky) ontmoet die we vanaf de grond een nieuw duikresort hebben zien opbouwen. Erg vriendelijke mensen, Duitse degelijkheid en extreem goede service. Wel ook met een tropisch half uurtje extra voor alle afspraken die je maakt, wat verbazingwekkend niet zo is bij onze persoonlijke bootsman, die we via Marjolijn hebben leren kennen. Altijd te vroeg, de laagste prijs en erg vriendelijk en geïnteresseerd. Mocht je ooit op Derewan island zijn en een speedboot nodig hebben als taxi naar TJ Batu, of een tripje naar eender waar, dan is Dirman je man (+6285345867757). Kortom, qua boot, duiktanks en lokaal advies zaten we voor uitstapjes ook meteen helemaal gebakken.

Over het werk zal ik zo kort en duidelijk mogelijk proberen te zijn… In de eerste weken hebben we hard doorgewerkt om alles voor ons onderzoek klaar te zetten. We wilden graag zien wat het gecombineerde effect van golven/stroming en grazen door schilpadden heeft op het zeegras. De schildpadjes hier op het eiland zijn met zo veel, dat ze dagelijks net zo veel eten als er aan zeegras bijgroeit. Daarom hebben sommigen van deze beesten een nieuwe techniek en graven ze gaten in het gras om de sappige wortels naar binnen te slaan met wat lekkere zandige kruiden… Hierdoor ontstaan gaten in de prachtig glooiende grasmat, die op hun beurt weer meer open staan voor erosie door golven en stroming. Daarom hebben wij een aantal gaten zelf gegraven en daarvan enkele beschermd tegen stroming met een bunker van zandzakken (lees 225 totaal) en een aantal met kooien om schildpadjes buiten te houden. En daarna wacht je simpelweg af en vier je vakantie uiteraard! Nou ja, er waren nog een aantal details die gemeten moesten worden, zoals licht beschikbaarheid, nutriënten in het water, golfslag, stroming, zeegrasdichtheid (grasjes scheiden in 4 delen en de lengtes daarvan meten, mijn favoriet!), diepteprofiel van het gebied, diepteprofielen van de gaten, etc. etc. Genoeg om je niet te vervelen dus. In de eerste maand was Marjolijn hier om de belangrijkste methoden uit te leggen en alles mee op te zetten en ook de laatste maand was ze hier om alles af te ronden. Ook hebben we haar geholpen met haar oude experimenten, door het tellen en terugvangen van schilpadjes (lees: er op springen en in de boot hijsen). De rest van de tijd hebben we lekker als zelf kunnen doen en nog wat gedragsexperimenten van de schildpadden kunnen toevoegen…

Naast schildpadden die eieren leggen, zijn karaoke en bananenboten de grootste vrijetijdsbesteding hier op het eiland. Maar dit hebben we vooral overgelaten aan de doorgaans luidruchtige (lees: voor 5 uur in de ochtend wakker) en een spoor van rotzooi achterlatende, locale toeristen. Mensen slapen hier nog vroeger dan ik en zijn dan ook nog vroeger wakker en ze doen daarbij wel nog graag een dutje in huis, de boot of in de winkel. Wel is het altijd gezellig om een wandelingetje te maken door de drukke winkelstraat, waar ze soms dezelfde zwembroek hebben in een andere kleur! En voor de rest hebben we al onze vrije tijd goed vol gedoken. Met veel duiken op ons huisrif, gevuld met grote schildpadden, inktvissen en krokodilvissen etc. Maar ook een goed aantal tripjes naar de omringende eilanden: Sangalaki, Kakaban en Maratua. Op de eerste stek zijn er altijd gegarandeerd mantas (!) en hebben we ook een eagle ray gezien. Het is hier goed driftduiken met de stroming mee. In Kakaban enorme scholen vis op de punt en prachtige riffen aan de lange zijde van het eiland. En op Maratua is nummer 1 nog steeds the channel, waar de stroming niet is om tegen in te zwemmen en waar we meteen een viertal grijze en zwat-tip rifhaaien hebben gezien. Ondertussen is ook Sara een open water diver! Dus die heeft ook van het prachtige onderwaterleven in Indonesië kunnen genieten. Zeepaardjes heb ik nog niet gezien tijdens het duiken, maar die komen we gelukkig ook tegen in onze onderzoekskooien en onder onze steiger. Franky heeft voor ons ook nog de unieke Lembe seadragon gevonden (zie foto en zoekt), die normaal alleen in Lembe hoort te zitten… En we hebben ook al een leaf dragon gevonden in onze kooien. Het is ook iedere keer weer een verrassing om het anker van onze kano (een koraalblok) op te halen. Zo hebben we kreeften, garnalen & vissen in alle soorten aan boord gehad en de meest spannende bezoeker was een blue ringed octopus, die ik maar niet te dichtbij heb laten kruipen. Onder water zijn de octopusses, haaien en lionfish prima te ontwijken. De enige K.L. Otebeesten die er zitten zijn de stingrays (sorry Lonster) die zich ingraven op zandige vlaktes, bij voorkeur aan de rand van zeegras en achter beschutting van de stroming. Laat onze onderzoekssite nu precies aan deze voorwaarden voldoen, dus ik heb 2x een prik moeten krijgen (alleen maar omdat je op zo’n beest zijn hoofd gaat staan…) waarvan de 2e wat dieper, waarbij wat heet water en een paar weekjes rust om de wond te laten helen wel nodig waren. Dat is dan wel weer heel erg gunstig voor website-verhalen, data-invoer, voorbereiding vor collega’s etc. etc. Overigens moet ik benadrukken dat stingrays echt heel nare beesten zijn, mocht ik dat nog niet gedaan hebben…

Verder is het weer hier uiterst onvoorspelbaar. Het is in deze tijd het regenseizoen, maar op het eiland hebben we toch vooral heldere zonnige dagen gehad. Dit kan uiteraard in de tropen wel snel omslaan naar storm met regen en windkracht 6, maar dit gebeurt niet extreem vaak. De temperatuur is dan een kille 26 graden, wat oploopt tot een crispy 36. Ook de getijden zijn extreem wisselend, aangezien we in een zeestraat zitten tussen de Indonesische zee/Indian ocean en de Pacific. Ze zijn dus niet alleen afhankelijk van zon en maan, maar ook van de bewegingen in zeespiegel van beide zeeën. We hadden enkel een voorspelling van December, waarmee ik in vele lastige berekeningen een voorspelling heb gemaakt in Januari en Februari. Toen we de getijdentabel van Marjolijn per email ontvingen, konden deze echter snel in de prullenbak: Er is geen pijl op te trekken. Maar aangezien wij wel een tabel hadden, bleef het makkelijk werken (wat alleen goed werkt met laag water) en duiken (wat het best gaat aan het einde van de getijden, want de stroming kan heftig zijn).

Eind December is Marjolijn dus tijdelijk vertrokken en ze werd afgelost door Jelco, de vriend van Iris, die ons enorm heeft geholpen!! Zowel met hard werk als met de nodige duiken :). Echt tof dat hij er was! En hij kan er helaas ook niets aan doen dat hij nog betere aflossing had, want de 28e was ook Sara hier! Geweldig natuurlijk en ook Sara is meteen hard aan het werk gegaan, met kooien poetsen, spullen sjouwen en met het behalen van haar open water duikcertificaat. Dus dat waren ook een paar goede duiktripjes, waar Jelco ook nog van heeft kunnen genieten. Verder was er veel werk, ook omdat Jelco en Iris hun laatste dagen samen hadden, maar daarna zijn we afgereisd naar het niet te missen Berau, Kalimantan. Het is best te missen hoor ;), maar een welkome afwisseling op het eilandleven er was ook enige noodzaak bij het bezoek: Sara had een toeristenvisum voor 30 dagen en dat moest worden verlengd naar 40. Gelukkig hadden we met nieuwjaar van lokale toeristen gehoord dat er een kantoor was in Berau en dus hebben we 3 dagen gekozen om daarheen te gaan. Dit hebben we gedaan met Franky en Nadine van het duikcentrum, omdat die een volle lading toeristen moesten gaan ophalen aan de luchthaven. Na de vaart naar Tajung Batu en de rit naar Berau stoppen we eerst bij een grote markt, waar al snel blijkt dat blanke toeristen hier een nog grotere rariteit zijn, dan op Derawan. “Hello mister!” volgt je de gehele dag, ook voor Sara en zo nu en dan kan je een horde meisjes laten gillen door te zwaaien, wat wordt gevolgd door een “I love you mister!”. Na het bezoek aan de immigrasi hebben we ons leven als rocksterren voortgezet, door eerst 10 miljoen te pinnen en in te checken in de business suite van het duurste hotel van Berau (de andere kamers waren vol :S). Uiteraard moesten we nog wel terug naa de immigrasi de volgende dag en nog enkele uren wachten, maar toen was ook Sara bevoegd om mij wat langer te bezoeken. Verder hebben we -zonder het te veel over eten te hebben- heel veel vlees binnen geslagen! Pure noodzaak na een maand. En we hebben ook onze vriendelijke lokale toeristen van nieuwjaar bezocht, waar we werden overladen met drankjes, zoutjes, vruchten en pizza!! –Hmmmm, pizza.- We hebben nog wat rondgeshopt en de grootste sites van Berau bezocht, voordat we weer werden opgehaald door onze trouwe Dirman. Met de speedboot hebben we de terugtcht naar Derawan gedaan. Hierbij de nodige stops voor krokodillen, een hindoe tempel en neusapen. Daarna konden we ons weer heerlijk terug voegen in de schitterend uitgevoerde karaoke van het eiland.

Die avond was er ook een bruiloft op het eiland, waarvoor we door huisbazin Heldy waren uitgenodigd. Gelukkig waren we hier niet meer interessant voor op de foto dan het bruidspaar, maar alsnog kregen we wel enkele blikken… “Wat doen zulke mensen op een bruiloft? Even wachten wat ze doen!”, was op de gezichten te lezen. Maar helaas deden wij niet veel meer dan die mensen: Het prachtig bereidde eten laten staan, omdat we net gegeten hadden en zitten in de menigte. Op deze bruiloft gebeurde nog wat minder dan op degene in Jakarta en eigenlijk was er gewoon een grote publiek, waarin mensen keken naar het bruidspaar en de band, waarvan de zangeres (in tegenstelling tot overal anders) wel een zo kort mogelijk rokje aan moet hebben. Wel heeft ook de man van Heldy nog een nummer gezongen en dat klonk niet eens onaardig, dus dat was dan wel weer leuk. De vreugde was helaas niet van het gezicht van de bruid af te lezen, maar dat was hopelijk te wijten aan het feit dat ze al uren op een podium zat en niet aan de bruidegom –interpreteer zinsbouw naar eigen wens ;)-.

De daarop volgende voet-omhoog-vanwege-stingray-dagen waren erg goed om nog wat meer aan onze wedding te plannen tussen de bergen in te voeren data door. En ook Sara heeft er een aantal mooie stukjes zwemmen met borstel en camera aan overgehouden –geheel toevallig was dit altijd in de richting van onze research-site. Dikke dikke hulde voor Sara voor het in leven houden van ons onderzoek!-. Ondertussen zijn er ook heel wat groepen toeristen voorbij gekomen rond het Chinese nieuwe jaar (het eiland was overladen dat weekend). Veel daarvan heeft, vooral Iris, leuke dingen mee kunnen doen. En ook waren er twee Nederlandse toeristen (Judith en Arjen), die door de buurman bij ons binnen werden gedropt. Ook erg gezellige mensen en toch stiekem wel weer aangenaam voor de afwisseling om wat extra Nederlanders op de porch te hebben. De meest opvallende gast van de week was Jesus (Antonio). Een super relaxte dude (sommigen zouden zeggen iets te relaxt), die ineens in een tentje op de steiger naast ons stond, in een hangmat onder de steiger toefde en iedere ochtend zijn bewegingsoefeningen deed. Hij was al jaren onderweg op reis, zo nu en dan zonder visum en verbleef en reisde overal bij voorkeur gratis. Hij heeft ons ook geholpen bij het project en deed volgens geheel eigen wijze gratis en vol positieve energie. Altijd leuk om ook dit soort ingestelde wereldreizigers tegen te komen op de aardbol…

Net voordat Sara vertrok, hebben we ook nog bezoek gehad van Sabine, de zus van Marjolijn. Een heerlijk zonnetje in huis. En van Hans, die een reportage heeft gemaakt van het werk dat we hier gedaan hebben in woord en beeld (zodra ik weet waar zijn werk te lezen en te zien zal zijn, laat ik dat uiteraard weten). Hij heeft een erg mooie reportage gemaakt met prachtige foto’s en het is natuurlijk ook erg leuk om wat ‘gewone’ plaatjes te hebben van ons aan het werk met zeegras en schildpadden –ook al zijn die van mij blijkbaar niet te verkopen ;)-. Hij is er ook bij geweest voor een aantal tripjes en voor vrijwel alle duiken, dus we zijn voor enkele weken voorzien van prachtig beeldmateriaal en zeer zeer aangenaam humoristisch gezelschap –en de nodige extra Y-chromosomen voor tafelconversaties-. En uiteraard hebben ook Sabine en Hans hun steentje bij kunnen dragen aan het veldwerk…

Net voor het vertrek van Sabine zijn we ook nog op een tripje geweest met de boot van het WWF. Niet extreem veel mooie of bijzondere zaken gezien, die er extreem uitspringen, maar toch een leuke en zinvolle dag. Zinvol omdat Mayo op alle eilanden in de omgeving schildpadden heeft kunnen tellen. En ook erg leuk omdat we veel eilanden hebben gezien, die normaal erg lang reizen zijn. Dit was voor de 2 x 200 pk van het WWF geen probleem :D. Dus hebben we goed wat benzine verzopen en geankerd op koraalriffen om de schilpad te redden :S. We hebben veel mooie eilanden gezein onderweg, zowel op het vaste land als snorkelend. En op één van de eilanden (Bilang Bilangan) hebben we ook een rondleiding gehad van de rangers die met een klein groepje het eiland bevolken. Al met al zeker geen onaardig tripje dus, dat werd afgetopt met een grote groep dolfijnen, die wilden poseren voor onze camera op de terugweg.

De laatste bezoeker op mijn eiland was… papa! In zijn eerste dagen heeft hij mij vooral ongestoord laten werken en heeft hij zich uit de naad gewerkt met het sjouwen en poetsen van metalen pinnen, het plaatsen en ophalen van camera’s en hij wilde zich ook nog wel opofferen voor een duiktransect om schildpadden te tellen zo nu en dan ;). En na een week meehelpen was er loon na werken en was het vakantie voor ons allebei! Een week eerder dan gepland, dus hebben we er nog een goede serie duiktripjes in de buurt bijgeplakt. Een dagje Kakaban, waar we door een grote grot hebben gedoken naar een uitgang op het rif op 40m. -Prachtige uitzichten!- Daarna uiteraard het zoutwatermeer van Kakaban en een tweede duik waarin ik dan eindelijk werd beloond met mijn eerste pygmy zeepaardje (zie foto. –Gelukkig heb ik met de veel gezochte frogfish nog een reden over om terug te komen…-). Een dagje Maratua, zonder primaten, maar met heel veel kleine apkes uit het dorp die kwamen kijken bij de foto-vluchten van Mayo. En een heel aparte duik bij de channel (een kanaal waar al het water voor een volledige baai in en uit wordt gezogen met de getijden), waar vreemd genoeg totaal geen stroming stond. Hier zijn we ook aangevallen door een visser met groot loodblok, maar met een duikfles over je hoofd geen centje pijn… Geen haaien helaas dit keer, maar wel een adelaarsrog. En op de terugweg was er een grote groep dolfijnen, die het erg leuk vonden (niet dol fijn, want dat is te corny) om met mij en Marjolijn een stukje te snorkelen! Een derde tripje ging naar Sangalaki, waar geheel buiten verwachting geen mantas zaten. We hebben wel 3 hele mooie naaktslak gevulde duiken gemaakt, dus toch zeker de moeite. Daarna hebben we alle restjes duiktank die we nog hadden opgemaakt op het zeegrasveld en het huisrif om veel mooie plaatjes van schildpadden en zeergras te schieten voor de nodige presentaties later. En een dag later was het dan toch zo ver voor vader en kon hij snorkelen met 13 mantas de dag voor vertrek. Het vertrek zelf was wel erg zonde en moeilijk om dat te zeggen tegen mijn lokale moeder, maar aan alles komt een einde…

En met het einde was er gelukkig ook het begin van een prachtige reis door Kalimantan en Java. Het begin van de reis was vooral gevuld met erg veel (soms lange) boot-, bus-, vliegtuig- en taxiritten. Maar ook het reizen door Indonesië was op zich al de moeite waard. Op dag 1 zijn we meteen doorgevlogen tot in Samarinda, maar de busritten hier in de omgeving, waren adembenemend. Over slingerende bergwegen door het woud naar Kutai nationaal park. We hebben één van de rangers van het park gebeld en de rest van de reis zelf geregeld en dit bleek een uitstekende keuze. We moesten zelf in Sangata zien te komen bij de Sangata rivier en hier werden we netjes door de rangers opgepikt. Deze hebben ons in een luttele anderhalve dag vele van de mooie dieren en planten van het woud laten zien, waaronder: Kameleons, varanen, gibbons, makaken, vlinders in alle soorten en maten, duizendpoten, 3 soorten hornbills en niet te vergeten een mama orang utan met kleintje. De kleine was in babytraining, dus de stops om te eten waren lang en de beesten waren vaak lastig te zien. Maar tijdens enkele verplaatsingen, zijn we soms tot op tien meter van de dieren kunnen komen. Ook de vogels waren lastig om langer te bekijken, maar verrassend veel bosleven bleef ook wel netjes zitten voor een goede blik en een foto.

Na wederom een lange reis naar Samarinda en opnieuw koffers ompakken, genieten we van een heerlijk diner met krab in een lokaal restaurantje en laden we ons op voor de trip naar Balikpapan. De dag begint vroeg, want we worden weer wakker gemaakt door welgeteld 3 moskees, die ons graag willen hebben voor het ochtendgebed om 5 uur. De reis naar Balikpapan per taxi verloopt echter vlotjes. En na het inchecken in ons riante hotel, zijn we klaar voor een volle dag shoppen! Souvenirs voor iedereen thuis en mijn vader als echt shop-a-holic kan het natuurlijk niet laten om in iedere winkel ook zelf wat te passen ;). We sluiten af met een prachtig diner aan het strand -lees: de uitlaat voor al uw afval naast de KFC bij de Balikpapan plaza shopping center-. Die avond en de dag erna maken we nog even optimaal gebruik van de snelle internetverbinding van het hotel om alle mail etc. na 3 maandjes weer eens bij te werken en om 6 uur in de middag vliegen we door naar Yogyakarta.

In Yogya een heerlijk met groen omgeven hotel waar we de enige klanten lijken te zijn, een oase in een drukke stad. Op onze eerste volle dag besluiten we alles op het gemak te bekijken en boeken voor de volgende dagen en doen we een middagtrip de stad in. Hier is het een drukte van jewelste, wordt –gelukkig net niet geheel letterlijk- dood gegooid met souvenirs en is het kranig weren om niet door iedereen een gesprekje in te worden gezogen. Dit natuurlijk allemaal met het doel om onze rupiahs uit de zak te krijgen. Fysieke criminaliteit hebben we gelukkig niet gezien, maar deze stad is hoe dan ook een hele verandering op het rondtrekken door Kalimantan. Laat dit echter de pret niet bederven, want in en om de stad zijn er aantal prachtige gebouwen en cultuur te aanschouwen (des te meer als met niet te schuw is voor kitsch en andere toeristen). We bezoeken eerst Vredeburg, een oud Nederlands legerkamp, dat nu dient als historisch museum. We leren veel extra ins en outs over de oude tijden met Nederlanders en Japanners en hoe die god zij dank ook weer zijn buiten gewerkt (“Maar natuurlijk niet u he, meneer!”. Het valt tijdens de rondleiding ook op dat er veel meer Nederlands wordt gesproken in de stad dan elders in het land, dus de handige codetaal is helaas ook verleden tijd). We weten het een goede 2 uur vol te houden, maar dan stranden we toch in de eerste batik shop. Na een kort bezoek nog even wat (echte!) postkaartjes posten en dan weer terug naar hotel.
Dag 2 is goed gevuld met een bezoek aan de Borobudur, een gebied waar een vulkaan is uitgebarsten en het Prambanan tempelcomplex. Allemaal ook zeker niet te missen dus! Een vroege start, want om kwart voor 3 in de ‘ochtend’ staat de taxi al klaar. We rijden een dik uur richting de Borobudur, waar we ons inschrijven voor de zonsopgang tour. Het vroege opstaan meer dan waard, want voor een dikke 2 uur kan ik ongehinderd foto’s maken en de zonsopkomst is adembenemend. De Borobudur is een heel stuk kleiner dan ik had verwacht, maar desalniettemin zeer indrukwekkend. Het bezoek aan de vulkaan later in de ochtend was dat zeker niet en veel van wat ons beloofd was, hebben we simpelweg niet gezien. Wel hele hoge bergen in de mist met erg veel groen. Ik horde ook dat een bezoekje zeker de moeite waard moet zijn, maar neem dus je tijd en laat je niet afschepen in het advies… Prambanan tempelcomplex was dan zeker wel weer de moeite waard en met een Nederlands sprekende privégids, zijn we weer helemaal bijgepraat over het Hindoeïsme. Prachtig gerenoveerde tempels ook van meer dan 1000 jaar oud.
Klein detail dat niet is genoemd bij het bezoek aan de Borobudur, is dat niet iedereen helder kan zien voor zonsopkomst. Helaas heeft mijn vader één van de trappen achter een Boeddhabeeld over het hoofd gezien, dus vandaag zijn wij de dag begonnen met een bezoek aan het ziekenhuis… De arm waarop hij is gevallen deed nog steeds pijn vanmorgen, dus zijn we naar het hospitaal gereden voor foto’s en wat later een mooi stukkie gips. Gelukkig hadden we al gepland om de volgende dagen rustig aan te doen en op het programma staan alle mails bijwerken, een aantal uneventful sightseeing tripjes en de laatste shopping. Daarmee wil ik jullie dus zeker niet verder vervelen…

Dank voor het lezen en hopelijk hebben jullie er ook van genoten & hopelijk tot snel weer in Nederland/Belgie!



Sommigen van de (betere) foto’s hieronder zijn met grote dank aan Marjolijn Christianen (@ Marjolijn Christianen). Haar website: penyu.nl